M A J A K O V S K I
F U T U R I S T
pesë poema
Përktheu Faslli Haliti
GUEGEN
NJERIU
.poemë.
Nga lbri
Majakovski futurist
Meshtar i botës që gjithë mëkatet e tokës i zgjidh,
dielli vë dorën mbi trupin tim.
Më i devotshëm se gjithë ata që çojnë jetë murgu,
Janë mbi shpatullat veshjet priftërore të natës.
Për ditët e dashurisë sime unë puth ungjillin mijëra faqesh.
Duke kërkuar faljen e dashurisë me dhimbje kumbuese,
me shpirt dëshiroj një tjetër procesion,
dëgjoj,
tokë, thënien tënde
«Sot do të falësh!».
Në harkun e natës,
Noe i ri,
pres
që në një vërshim planetësh,
të vijnë,
të më ndjekin
dhe të copëtojnë nyjën tokësore
me sëpatat e agimit.
Vjen !
Erdhi.
U zbulua.
Rreze kudo!
Që japin shqetësim.
Menteshat kënduan dobët,
dhe zëulët hyjnë ditët
me lëvozhgë pështjelluese.
Përsëri dielli.
Thërret shefat e zjarrit.
Agimi i bie tamburit
dhe e nis,
pas ndyrësisë së tokës !
Diell,
pra
kështu harron ti
kasnecin
tënd?
Lindja e Majakovskit
Shkruajnë pra të nxitur nga bashkohësit, historianët budallenj:
«Një jetë të zymtë e monotone bëri poeti»
Top of Form
E di,
s’do thërrasin emrin tim
mëkatarët,
që mbyten në ferr.
Midis brohoritjeve të priftërinjve
sipari im nuk do të ulet mbi Golgotë.
dhe kështu, ja,
në kopshtin veror*
unë kafenë time të mëngjesit do të pi .
Në qiellin e Betlehemit tim
s’u dogj ndonjëshenjë,
askush s'i ka penguar
magjistarët kaçurrelësatë flenë
s’do thërrasin emrin tim
mëkatarët,
që mbyten në ferr.
Midis brohoritjeve të priftërinjve
sipari im nuk do të ulet mbi Golgotë.
dhe kështu, ja,
në kopshtin veror*
unë kafenë time të mëngjesit do të pi .
Në qiellin e Betlehemit tim
s’u dogj ndonjëshenjë,
askush s'i ka penguar
magjistarët kaçurrelësatë flenë
me varret
Ka qenë absolutisht si të gjithë
-gjer në neveri- njësoj
dita
e ardhjes sime midis jush.
Dhe asnjë
s’mendoitë tregojë
yllin e çuditshëm,
të afërt:
Ka qenë absolutisht si të gjithë
-gjer në neveri- njësoj
dita
e ardhjes sime midis jush.
Dhe asnjë
s’mendoitë tregojë
yllin e çuditshëm,
të afërt:
«Ylli, thotë,
nuk ka dëshirë
nuk ka dëshirë
Të shkëlqejë kot për ju!
Nëse nuk është
Nëse nuk është
dita e lindjes sënjë njeriu;
e djallit, mbase,
ylli,
edhe atëherë,
do të duhet të bëjë festë?»
Mendoni:
peshkun që flet
marrim me fijet e rrjetës me zvarritje
dhe këndojmë,
e djallit, mbase,
ylli,
edhe atëherë,
do të duhet të bëjë festë?»
Mendoni:
peshkun që flet
marrim me fijet e rrjetës me zvarritje
dhe këndojmë,
të këndojmë për peshkun e vogël të artë
duke himnizuar guximin e peshkatarit.
Po përse s’do të duhet
të këndoj veten,
nëse unë jam krejt
një mrekulli e pandërprerë,
nëse çdo gjest imi
është një mrekulli
pafundësisht e pashpjegueshme ?
Vizitoni të dyja vendet.
Do të admironi
Në secilin pesë rreze.
«Duart» kanë emër.
Një palë duar shumë të bukura!
Vëreni:
mund t’i lëviz nga e djathta në të majtë
dhe nga e majta në të djathtë.
Vëreni:
mund të zgjedh
qafën më të mirë
dhe të rrokemi së bashku.
Hapni peshtafin e kokës:
do të shndrit
mendja më e çmuar.
Ka, mbase,
ndonjë gjë që unë të mos mund ta bëj?
Doni që të shpik një kafshë
Të re?
Do të ecë
Me dy bishta
ose tre këmbë.
Kush më ka puthur,
mund të thotë
nëse ka
pështymë më të ëmbël se imja.
Aty pushon
një gjuhë
e bukur, e kuqe.
«O-ho-ho» mund të bëj:
do të kumbojë fort, fort
O – ho-ho mund të bëj
dhe, skifter i gjuetisë së poetit,
zëri
ëmbëlsisht do të zbresë mbi të përulurit.
Nuk mund të llogarisësh gjithçka!
Më në fund,
që në behar
të shndërrojë dimrat,
dhe ujinmund të shndërrojë, në verë,
nën leshin
e barkut tim
rreh
një shuk i jashtëzakonshëm.
Rreh djathtas dhe, djathtas dasma.
Nga një zhytje majtas dhe, dridhen mirazhet.
Kë të shtrish ende
për të dashuruar?
Kush dergjet
i dehur,
travestit nate?
Një lavanderi.
Rrobalarëset.
Shumë dhe, bën lagështirë.
Të argëtohesh, mbase, me flluska sapuni?
Shikoni,
zhduket proshuta shumëkëmbëshe!
Cilat janë?
Bijat e qiellit dhe zbardhëllimit?
Dyqan buke.
Bukëshitësi.
Ka pjekur paninet.
Ç’është bukëpjekësi?
Një zero i pluhurosur me miell.
Dhe papritur
para panineve
përkulen doreza violinash.
Ajo bie.
Çdo gjë është dashuruar me të.
Këpucaria.
Këpucari.
Një horr dhe një lypës.
Mbi çizme
Na duhen
disa me syprina,
hedh një shikim:
dhe në harpa treten këmbalet.
Ka kurorën.
Është një princ.
I gëzuar e i shkathët.
Jam unë
që kam ngritur
zemrën si një flamur.
Mrekulli e padëgjuar e shekullit njëzet!
Dhe pelegrinët kanë lënë varrin e Zotit.
U shpopullua prej ortodoksëve Meka e lashtë.
Jeta e Majakovskit
Nga një hungërimë u trondit strofka e bankierëve, manjatëve
E dogjëve.*
Dolën
Mburojat
Me tingëllima ari.
«Nëse zemra është gjithçka,
atëherë përse,
përse, pra
të kam mbledhur, o e shtrenjti parà ?
Dhe si guxojnë të këndojnë?
Kush ua jep të drejtën?
Kush u ka dhënë urdhër ditëve
Të shkëlqejnë si në korrik?
* Dukët e Republikës së Venedikut
Pengoni qiellin me tela
Rrethoni tokën e rrugës!
U mburr:
“Duart ?!”
Armëve, pra!
Ke përkëdhelur ditët e verës?
Atëherë do të jesh
gjithçka! –
shpues si një iriq
Poshtërojeni gjuhën
Me thashetheme!»
I përzënë nga vatha
tërheq zgjedhën e përditshme.
Dhe kalëron
mbi tru
«ligji»,
mbi zemër një zinxhir,
« feja».
Gjysma e jetës ka kaluar, tani nuk do të shpëtosh.
Një roje me mijëra e mijëra sy,
Llamba, llamba, llamba...
Jam i burgosur.
Dhe s’kam si të shlyej veten!
Më magjepsi toka e mallkuar.
Të gjitha do t’i paguaja me dashurinë time,
Dhe oqeanin e saj, në shtëpitë me gardhe!
Thërras...
Dëgjo, më në fund!
Tringëllijnë çelësat!
Ngërdheshje e gardianit.
Hedh
Nga maja e një rrezeje
Një copëz të prishur mishi.
Midis nënqeshjes
«aha!»
Zvarritem në kllapinë e ethes.
Më oshtin,
lidhur këmbët me zinxhirë
gjylja e botës.
Ari ka lidhur sytë
me çelës.
Kush do ta shoqërojë të verbrin?
Unë
jam i burgosur
për gjithmonë
në tregimin absurd!
Ul dengun
E shtirjeve krenare!
Revoltë
e muzave
të vasalit të dënuar.
Ju që besoni në pallonjtë
- trillime të Brehmit! –
ju që besoni në trëndafila
-gënjeshtra botanistësh dembelë-
përshkrimin tim
të pagabueshëm të tokës
ktheni nga gjini në tjetrën.
Duke u shkëputur nga meridianët,
harqe të atlasit,
shkumëzon
arganoja prej floriri kumbon
nga frangat,
nga dollarët,
nga rublat,
nga koronat,
nga markat,
nga jenët.
Mbyten gjenet, pulat, kuajt, violinat.
Mbyten elefantët,
Mbyten vogëlimat
Në grykët,
në flegrat,
në veshë një tingull:
«Ndihmë!
Nuk ka vend për ankimin e paarritshëm.
Por në mes,
i rrethuar nga një hendek i paturbulluar
është ishulli i paprekur i një qilimi plot lule.
Këtu
jeton
Sovrani i gjithçkaje,
rivali im,
armiku im i pakapërcyeshëm.
Bizele shumë të brishta mbi pantallonat e tij të holla.
Kravata,
ngjyrë kapriçioze,
nga qafa e trashë
zbret mbi globin e barkut.
Vdesin përreth,
Por, si një trapano në qiell,
në nderim
të dinjitetit tënd,
Lartësi:
Br-a-v-o!
Rroftë!
Banzai!
Urra !
Hok!
Hip, hip!
Rroftë!
Osana !
E qortojnë për bubullimat, forcën
e profetëve!
Budallenj !
Është ai
Që lexon Loken*
I pëlqehet.
Nga e qeshura
mbi bark
kumbojnë,
vetëtijnë zinxhirë të gjatë varësesh.
Të heshtur qëndrojnë para veprës së helenit.
Mendojmë:
«Kush vallë,
ku,
kur?»
Por këtë
e ai
i kishte përgatitur
Fidias së ndjerë:
«Dua
Gra të mrekullueshme prej mermeri».
Ora katër,
Pretekst i shkëlqyer:
«Skllevër,
Dua të drekoj përsëri!».
Dhe Zoti,
kuzhinieri i tij ekspert,
me argjil
plazmon mishin e fazanit.
Shtrihet,
Pasi ka përkëdhelur një femër.
«A do ti,
Masivin më të çmuar të yjeve?».
Dhe ja
për atë
një legjioni Galikenjsh
zvarritet midis yjeve në sytë e teleskopëve.
Revolucionet tronditin palcën e mbretërive,
kopeja njerëzore ndryshon barinjtë,
Por asnjë revoltë s’të prek
ty,
sovranin e zemrave, i pakurorëzuar.
Pasionet e Majakovskit
Dëgjoni?
I dëgjoni hingëllimat e kuajve?
Dëgjoni ?
I dëgjoni ulërimat e automobilave?
* shkrimtar popullor atëherë në Rusi
Ikin,
Janë qytetarët që ikin
Për t’u larë në bollëkun e tij.
Një vërshim njerëzish.
të turbulluar dhe të varfër.
Kapem pas frenave.
Kapem
pas kindave të fundeve.
Përse këto?
Ti?
Atje, pra, u drejtove?
Në fanatizëm fillove të gënjesh!
Si një fanar i kuq në një shtëpi publike,
Është i përgjakur
syri i injektuar.
Përse ti?
Ndal !
Unë njoh një gëzim më të ëmbël!
Me krenari kërcënon pyllin e qerpikëve.
Ndal!
U largua tashmë...
Dhe atje, mbi kokat duke u ngritur, Ai.
Kafka shkëlqen,
ndonëse fshehur mes këmbëve,
tullace,
dhe gjithçkaje i jep shkëlqim,
vetëm
në falangën e fundit
të gishtit të unazës,
nën brilant
tre
qime ngriheshin përpjetë.
Shoh: është afër.
Përkulet mbi dorë.
Buzët mbi qime
Mërmërisin diçka:
«Flautin» thërrasin një,
«Re e vogël» e dyta,
i treti me shkëlqim të panjohur
të një emri,
tani për tani të krijuar prej meje.
Ngjitja e Majakovskit
Unë jam poeti. U mësoni fëmijëve: « Dielli ngrihet mbi
barin e stepave ». Nga krevati i dashurisë, prapa flokëve të Tij,
koka e së dashurës.
Me sytë ka flakur një shigjetë.
Largo buzëqeshjen e tënde!
Por zemra kërkon një të shtënë,
Dhe gryka ëndërron një brisk rroje.
I shqyer në një delir mbi demonin
rrite trishtimi im,
vjen pas meje,
më josh drejt ujit,
më çon mbi strehën e një çatie.
Dëborë përreth.
Një depozitë dëborërash.
Do të shtillen e do të vdesin.
Dhe bie
përsëri !-
Mbi akull
Smeraldi i akullt.
Shpirti dridhet.
Është në mes të akujve,
Dhe nuk mund të dalë!
Kështu do të shkoj
i mrekulluar
gjatë bregut të Nevës.
Lëviz
Dhe, përsëri jam aty.
Sulem
dhe përsëri më kot.
Më ngrihet para syve një shtëpi.
Prapa akullit të dritares
ka zbardhëlluar
barkmadh
agimi.
Atje lart!
Maçoku mjaullinte.
Tymosej duke u djegur
qiriri.
Unë i bie ziles.
Farmacistë!
Farmacistë!
Varur mbi bastunin e këmbëve.
U rritën,
u koklavitën mendimet,
briri
dreri.
Duke laturisur me të qara
dyshemenë,
u shtriva për të kërkuar
parajsën time të humbur.
Farmacist!
Farmacist!
Ku
mund
ta lodhë zemra
deri në fund trishtimin?
Në fushat e qiellit të pakufishëm,
në delirin e Saharës,
në zhegun e çmendur të shkretëtirave,
ka mbase një strehim për xhelozët?
Pas faqeve të flakonëve
ka shumë mistere.
Ti njeh drejtësitë më të larta.
Farmacist,
Bëj
që shpirtin
unë të mund ta çoj
pa dhimbje
në hapësirë.
Shtrin dorën.
Një kafkë.
« Helm »
Një kockë e kryqëzuar mbi një tjetër kockë.
Kujt ia jep?
Jam i pavdekshëm unë,
Mysafiri yt i jashtëzakonshëm.
Sytë e verbër,
zëri memec
dhe arsyeja i ka mbyllur portën,
atëherë ç’gjë
-ende-
Kam gjetur në veten time,
Për t’u sfilitur nga helmi?
Një supozim i turbullt u shfaq te budallai.
Punëkotë në dritare.
Ngrihen flokët përpjetë.
Dhe unë për një çast
rreth banakut fluturoj lehtë.
Tavani u hap vetë.
Klithma.
Potere.
«Varet mbi shtëpi!»
Mbi shtëpi rri pezull.
Kisha në muzg.
Kryqi është një bisht qiriu.
Përpara!
Majat e pyllit.
Më krrokatin korbat.
Përpara!
Studentë !
Është një çmenduri
gjithçka që dimë dhe studiojmë!
Fizikë, kimi, astronomi: absurditet!.
Kam pasur dëshirë,
dhe fluturoj tani
mbi retë.
Kudo mund të shkoj!
Tundu baltë e baladave poetike.
Këndoni tani,
Këndo tani demonin e ri
me xhaketë amerikane
dhe me këpucë të lustruara të verdha.
Majakovski në qiell
Ndal !
Shkarkoj mbi një re
barrën
e gjërave
dhe të trupit të lodhur.
Vende magjepsëse, ku deri tani s’kisha qenë kurrë.
Shikoj përreth.
Po kjo na qenka vallë,
kjo sipërfaqe e lëpirë
qielli aq i hyjnizuar ?
Vëzhgojmë, vëzhgojmë !
Një shkreptimë,
një flakërim,
një vetëtimë
Dhe
ndihet të frushkullojë:
një re
ose figura jo materiale
kanë rrëshqitur dal dalëngadalë.
«Nëse një bukuroshe të betohet për dashuri...»
Këtu,
Mbi shkëmbin qiellor,
të dëgjojmë muzikën e Verdit?
Në një re ka një vrimë.
Shikoj:
Engjëjt këndojnë.
Madhërisht jetojnë engjëjt.
Madhërisht.
Njëri shfaqet
Dhe fisnikërisht
Thyen qetësinë e përgjumur:
« E, pra,
Vladimir Vladimiroviç,
Ju pëlqen humnera?»
Dhe unë iu përgjigjem me të njëjtën
Kortezi:
«Humnera është magjepsëse.
Humnera është një ekstazë!»
U xhindosa së pari:
Nuk ke
As edhe një skutë,
As çajin
As gazetat për çajin.
Pastaj, dalë nga dalë u mësova me mënyrën e jetës së qiejve.
Dilja me të tjerët për të parë me kujdes
a kishte ardhur dikush.
«Ah edhe ju!».
E përqafova me gëzim.
«Mirëdita, Vladimir Vladimioviç!»
«Mirëdita, Abram Vasilieviç!
E si përfunduat ?
Jo keq?
U rregulluat?»
Ç’shaka të këndshme, apo jo?
Më pëlqeu.
Fillova të qëndroj përpara hyrjes.
Dhe nëse paraqiteshin
Disa të njohur,
I shoqëroja,
Duke iu treguar atyre skenën e konstelacioneve
Skenat madhështore të botëve.
Stacioni qendror i gjithë fenomeneve,
Lëmsh kushinetash, levash, dorezash.
Këtu,
Dhe botët e ngadalësojnë
Dembelësit vrapojnë;
atje,
dhe vërtiten më lehtë, më ashpër.
«Rrotulloni-luten- më fortë,
Kështu që bota të mbetet shkretëtirë.
Për çfarë kanë nevojë?
Të vaditin fushat me gjak?»
Unë qesh me këtë lloj pasioni.
«Luaj bufonin me ta!
Le ta përmbytin pra,
s’më intereson!»
Depo qendrore e çdo tipi rrezesh.
Ku hidhen yjet e konsumuar.
Një skicë e vjetër,
S’dihet nga kush,
Skica e parë e dështuar e një balene.
Seriozitet.
Ka shumë për të bërë.
Kush riparon retë,
Kush rregullon ngrohtësinë e sobës së diellit.
Gjithçka është tmerrësisht epastër,
e qetë,
e rregullt.
Askush nuk ju shtyn.
Veç kësaj, nuk ka shkak.
Më parë shanë.
«Bredh pa bërë asgjë!»
Unë punoj për zemrën,
Po ku është zemra e atij që nuk ka trup?!
U propozova atyre:
«Nëse doni,
Mbi një re
Shtrihem me trup
Dhe nis
Të kundroj gjithçka»
«Jo, - thonë – nuk na pëlqen!»
«Mirë, nëse s’ju pëlqen, s’ka rëndësi. Detyra ime është të propozoj».
Farkëtarët e kohës
fryjnë kacekët,
dhe një vit
i ri
është gati tashmë.
Këtu
bie me rropamë,
shembja e tmerrshme e viteve.
Nuk bëj llogarinë e javëve.
Ne,
të ruajtur në kornizat e kohës,
dashurinë nuk e ndajmë në ditë,
dhe nuk i këmbejmë emrat e dashur.
U qetësova.
Mbi zallishte, nën rrezet e hënës
shtrihesha pa lëvizur,
duke lodhur me ëndrra fermentimin.
Më dukej se isha
në një plazh të jugut,
por ende më i mpitë,
mbi mua,
me butësi të thellë,
rrotulloheshin detet e përjetësisë.
Rikthimi i Majakovskit
1, 2, 4, 8, 16, mijë, miliona.
Çohu,
Mjaft!
Sytë në diell!
Deri kur do të rrish i strukur, memec ?
Shfryj përgjumësh:
« Për çfarë bërtasin vallë?
Kush guxon të zhurmojë në mua si një zemër?»
Mëngjes,
mbrëmje, mbase.
E njëllojtë është drita bardhoshe e qiellit.
Sa shekuj
kanë ikur,
dhe sa ditë ju thërrmuan mbi largësinë...
Mendoj rrugët e qumështit:
«Nuk është shpërndarë pra mjekra ime e thinjur?»
Yjet bien.
Filloj të kthej sytë.
Shikoj,
atje poshtë,
tokën e shpejtë !
Në zemër u zgjuan zilira të harruara,
dhe truri
dembel
konstruktoi një fantazi.
Tani
mbi tokë,
gjithçka duhet të jetë e re.
Kundërmime pranverore janë përhapur mbi fshatra.
Çdo qytet, mbase, është ndriçuar.
Këndon një familje me njerëz të gëzuar dhe gjithë ngjyra.
Nostalgji,
Më e mprehtë, përherë më e mprehtë.
Madhërisht ngrihet një re,
më larg ndizet një re
përherë më duket se shoh
afërsinë
e një pamjeje tokësore.
Jam shtrirë,
dhe kërkoj
midis pikave të tjera
tokën.
Ja ajo!
Kam depërtuar.
Dalloj detet
Dhe malet në klithmën e shqiponjës...
Përbri babai im.
Po ai.
Por më i rëndë nga veshët,
dhe pak e ngrënë
në bërryl
uniforma e rojës së pyllit.
Më xhindos.
I ka sytë
të ngulur në tokë.
Cili mendim është i qartë për plakun e mjerë ?
Thotë zëulët:
«Në Kaukaz,
Mbase, është pranverë».
Një kope pa trup
që trishtimi
shkon duke e ndjekur!
Shpërthen zemërimi i rrugaçëve.
Baba,
mërzitem!
Mërzitem, baba!
Me qiellin joshni poetët budallenj,
Ju jeni dekoruar,
me medalje yjesh!
Diell!
Përse grafullon në një mantel ?
E pandeh veten një kardinal?
Pushoni së thithuri rrezet në letargji.
Pasomëni !
S’ka gjë nëse jeni pa këmbë:
Pse do të donit t’i bënit pis?!
As edhe pa galloshe nuk ka nevojë në baltën tokësore.
Yje!
Pushoni
së thururi
kurorën e martirit
për tokën!
Një shkreptimë rozë.
Kush është atje
që me krahë
drejt tokës shkëlqen?
Agimi ?
Ndal!
Jemi ende në rrugë.
Tani do të shtrihem në një ylber,
Tani si një kometë do ta gjarpëroj bishtin.
Pse kam nisur të luaj me harkun?
Në fshirësen çfarë gabimi fsheh unë?
U tregoj
botëve
shifrat
e një shpejtësie të pabesueshme.
Shpirti,
prej kohës pa strehë,
është i mbushur me mendime
për ditë të largëta.
Shoh
Dromcat e hemisferave tokësore:
Atje shtrihen qytetet.
Zëra të veçantë dallon veshi.
Në njëqind lëvizje.
«Mirëdita, plakush!»
Rrëshqet mbi asfalt.
Ndalet.
I çudit forca e udhëtarit të qiejve
që ata s’e kanë.
Zëra:
«Shikoni,
Duhet të jetë ngjyruesi
nga çatia.
Shumë urime!
Një punë shumë e rëndë».
Përsëri
turma
është në mëshirë të faktit,
dhe e rrokullis me bujë ditën e vet
por ka, vallë
një fyt
që gumëzhin më fort
-më fort se qyteti-
brenda gumëzhimës së tij?
Kush do të kapë gulçin shpërthyes të rrugëve!
Kush do të mund t’i zgjidhë galeritë e tunelit!
Kush do t’i ndalë,
ndërsa në ajër
çajnë me avionë blozën e ferrit!
Nëpër pjerrësinë e ekuatorit
Nga Çikago
Nëpërmjet Tambovit
Rrokullisen rublat,
Duke shtrirë qafën,
Vrapojnë të gjithë, lakmues
Duke goditur me trup
Male,
Dete,
Kalldrëme.
I drejton i njëjti
Tullac i padukshëm,
I pari mjeshtër balloje të poteres tokësore.
Herë ka pamjen e një ideje,
herë është i ngjashëm me djallin,
herë shkëlqen si Zoti duke u venitur brenda një reje.
Heshtni, filozofë!
Unë e di mirë
nuk diskutohet-
përse atyre u kanë dhuruar burimin e jetës.
Për të grisur,
Për të zhubravitur
Ditët e fletëve të kalendarit.
Të më vij keq për to ?
A u vjen keq për mua atyre?
Kanë zhvatur rrugët,
Kopshtet,
Periferitë !
Jam një antikuar?
Provojeni!
Blej një thikë.
Dhe është e ëmbël të ndjej
Që tashmë jam
Afër hakmarrjes, ziej.
Ku shkoj,
Pse?
Nëpër të njëqindtën rrugë
përpëlitem,
Si një zgjua
gumëzhitës njerëzor.
Sytë përshkojnë
hojëzat e dritareve,
dhe ndëshkim,
dhe largësi,
dhe turp ka për ta në korrik.
Vitrina dhe dritare shuan
qyteti.
Jam i lodhur dhe i trishtë.
Dhe vetëm
Kasapi i përgjakur perëndim
u çan barkun kufomave të reve.
Shkoj duke bredhur kot.
Një urë përralle.
E kaloj.
Dhe, me trazim të tmerrshëm, qëndroj për të parë.
U ndala, e mbaj mend.
Ishte ky shkëlqim.
Dhe kjo
atëherë
quhej Neva.
Ishte këtu qyteti.
Një qytet absurd,
ndërtuar në një pyll oxhakësh.
Në këtë qytet të njëjtë
shpejt
do të fillojnë netët,
qelqore
bardhoshe.
Për korrikun është fundi.
Sapo ngrohet, bën dritë.
Nxirret nga deliri me një pëshpëritje zhbiruese.
Aty shihet kryqi i një ambulance,
aty ndihet një e shtënë.
Do të heshti,
përsëri, pastaj.
E di
Që një si unë
Nuk mund
të nxehet gjatë,
sigurisht,
e megjithatë është kafshë
kur nuk janë mijëra llamba,
por fytyra njeriu.
Ka qenë vallë një tik i tillë?
Shoh që mbi shtëpi
në rrezik të pjerrësisë
shkon me rrezet
grumbull i mbledh.
Zgjatem
por në mjegull ike,
nën hundë.
Dhe jam këtu përsëri
i heshtur, i gozhduar.
Është ndarë turma e dembelëve të mesnatës,
gati ndjej erën e lëkurës,
gati frymëmarrjen,
gati zërin,
dhe më duket një fantazmë
e rilindur papritmas.
U vërsul,
duke u shkëputur nga ajri.
Ishte pak për të
Të ishte vetëm!
U shkri në procesion.
Zemrën e rilindur shtyu rëndshim.
Përsëri torturat tokësore më njohin.
Rroftë
përsëri -
Marrëzia ime!
Në të njëjtën mënyrë llambat ishin mbërthyer.
Në mes të rrugës.
Të njëjta shtëpitë.
Në të njëjtën mënyrë,
Në kamaren
Do skalitur
Një kokë kali.
«Kalimtar,
A është kjo nga «Zhukovskij?»
Shiko,
si një fëmijë sheh një skelet;
ç’sy!
Turret përpara.
Ka qenë «Majakovskij» mijëra vjet:
ai qëlloi veten këtu, mbi portën e së dashurës».
Kush qëlloi veten,
unë?
Do të shajnë shumë !
Krijo, o zemër, një gëzim të shkëlqyer!
Fluturoj
në dritare.
Një zakon i qiejve.
Lart.
Përherë më lart,
një kat mbi tjetrin.
Ishte maskuar.
Shikoj prapa mëndafshit:
Krejt njësoj,
e njëjta dhomë gjumi.
Ka kaluar nëpërmjet mijëra viteve
dhe është e re.
Shtrihesh,
Duke i kaltëruar flokët me hënë.
Një minutë...
Dhe ajo që kishte qenë hënë,
Zbuloi tullën e vet lakuriqe.
E gjeta!
Tani le të flenë.
Dorë,
shtrëngo tehun e thikës.
Depërtoj tinëz,
vëzhgoj,
dhe – përsëri -
diskutoj
dhe kthehem prapa
te dashuria dhe mëshira.
Mirëdita!
U ndez drita.
Dy sy të zgurdulluar.
«Kush jeni?»
«Jam Nikollajevi,
Inxhinier.
Kjo është shtëpia ime.
Po ju kush jeni?
Pse e bezdisni gruaja time?».
Dhoma e një tjetri.
drithëronte mëngjesi.
Me një dridhje në cepat e buzës,
gruaja e një tjetri
gjysmë lakuriqe.
Iki.
Hije e grisur,
e kreshpëruar,
vigane,
vrapoj gjatë murit,
të përmbytur nga hëna.
Qiraxhinjtë ia mbathin jashtë,
Duke kryqëzuar kindat e veshjeve,
Buças mbi një plloçë.
Me të shtyra përzë portierin në një qoshe.
«Dhe nga dyzetedyshi
Ku ka përfunduar ?»
«Është një legjendë:
Rendi drejt tij
Nga dritarja.
Kështu u shtrinë,
Trup me trup»
Ku do të shkosh tani?
Ku shikojnë
Sytë.
Në fusha?
Ashtu qoftë në fusha!
Trala-la,zin-za,
tra-la-la-la-la-la-là.
Hidh një rreze në qafë si një lak!
Do të pleksen në zhegun e verës!
Kumbojnë mbi mua
prangat,
dashuritë e një mileniumi...
Do të vdesë gjithçka.
Gjithçka do të zhduket.
Dhe rrezja e fundit,
që lëviz jetën,
mbi errësirë planetësh,
do të digjet nga diejt e fundit.
Por vetëm dhimbja ime
është më torturuese:
rri në këmbë,
i mbështjellë nga zjarri,
mbi turrën e druve që s’digjet
të një dashurie të pamundur.
I fundit
Hapësirë,
Por pa strehë
mblidhi
përsëri në prehrin tënd!
Cilin qiell tani?
Cilin yll?
Me mijëra kisha
poshtë meje
tërhiqte
dhe tërheq bota:
« U prehtë në paqe!»
Shkruar, në 1916 -1917
Botuar në 1918
Perktheu: Faslli Haliti
M A J A K O V S K I
F U T U R I S T
pesë poema
Përktheu Faslli Haliti
GUEGEN
NJERIU
.poemë.
Nga lbri
Majakovski futurist
Meshtar i botës që gjithë mëkatet e tokës i zgjidh,
dielli vë dorën mbi trupin tim.
Më i devotshëm se gjithë ata që çojnë jetë murgu,
Janë mbi shpatullat veshjet priftërore të natës.
Për ditët e dashurisë sime unë puth ungjillin mijëra faqesh.
Duke kërkuar faljen e dashurisë me dhimbje kumbuese,
me shpirt dëshiroj një tjetër procesion,
dëgjoj,
tokë, thënien tënde
«Sot do të falësh!».
Në harkun e natës,
Noe i ri,
pres
që në një vërshim planetësh,
të vijnë,
të më ndjekin
dhe të copëtojnë nyjën tokësore
me sëpatat e agimit.
Vjen !
Erdhi.
U zbulua.
Rreze kudo!
Që japin shqetësim.
Menteshat kënduan dobët,
dhe zëulët hyjnë ditët
me lëvozhgë pështjelluese.
Përsëri dielli.
Thërret shefat e zjarrit.
Agimi i bie tamburit
dhe e nis,
pas ndyrësisë së tokës !
Diell,
pra
kështu harron ti
kasnecin
tënd?
Lindja e Majakovskit
Shkruajnë pra të nxitur nga bashkohësit, historianët budallenj:
«Një jetë të zymtë e monotone bëri poeti»
Top of Form
E di,
s’do thërrasin emrin tim
mëkatarët,
që mbyten në ferr.
Midis brohoritjeve të priftërinjve
sipari im nuk do të ulet mbi Golgotë.
dhe kështu, ja,
në kopshtin veror*
unë kafenë time të mëngjesit do të pi .
Në qiellin e Betlehemit tim
s’u dogj ndonjëshenjë,
askush s'i ka penguar
magjistarët kaçurrelësatë flenë
s’do thërrasin emrin tim
mëkatarët,
që mbyten në ferr.
Midis brohoritjeve të priftërinjve
sipari im nuk do të ulet mbi Golgotë.
dhe kështu, ja,
në kopshtin veror*
unë kafenë time të mëngjesit do të pi .
Në qiellin e Betlehemit tim
s’u dogj ndonjëshenjë,
askush s'i ka penguar
magjistarët kaçurrelësatë flenë
me varret
Ka qenë absolutisht si të gjithë
-gjer në neveri- njësoj
dita
e ardhjes sime midis jush.
Dhe asnjë
s’mendoitë tregojë
yllin e çuditshëm,
të afërt:
Ka qenë absolutisht si të gjithë
-gjer në neveri- njësoj
dita
e ardhjes sime midis jush.
Dhe asnjë
s’mendoitë tregojë
yllin e çuditshëm,
të afërt:
«Ylli, thotë,
nuk ka dëshirë
nuk ka dëshirë
Të shkëlqejë kot për ju!
Nëse nuk është
Nëse nuk është
dita e lindjes sënjë njeriu;
e djallit, mbase,
ylli,
edhe atëherë,
do të duhet të bëjë festë?»
Mendoni:
peshkun që flet
marrim me fijet e rrjetës me zvarritje
dhe këndojmë,
e djallit, mbase,
ylli,
edhe atëherë,
do të duhet të bëjë festë?»
Mendoni:
peshkun që flet
marrim me fijet e rrjetës me zvarritje
dhe këndojmë,
të këndojmë për peshkun e vogël të artë
duke himnizuar guximin e peshkatarit.
Po përse s’do të duhet
të këndoj veten,
nëse unë jam krejt
një mrekulli e pandërprerë,
nëse çdo gjest imi
është një mrekulli
pafundësisht e pashpjegueshme ?
Vizitoni të dyja vendet.
Do të admironi
Në secilin pesë rreze.
«Duart» kanë emër.
Një palë duar shumë të bukura!
Vëreni:
mund t’i lëviz nga e djathta në të majtë
dhe nga e majta në të djathtë.
Vëreni:
mund të zgjedh
qafën më të mirë
dhe të rrokemi së bashku.
Hapni peshtafin e kokës:
do të shndrit
mendja më e çmuar.
Ka, mbase,
ndonjë gjë që unë të mos mund ta bëj?
Doni që të shpik një kafshë
Të re?
Do të ecë
Me dy bishta
ose tre këmbë.
Kush më ka puthur,
mund të thotë
nëse ka
pështymë më të ëmbël se imja.
Aty pushon
një gjuhë
e bukur, e kuqe.
«O-ho-ho» mund të bëj:
do të kumbojë fort, fort
O – ho-ho mund të bëj
dhe, skifter i gjuetisë së poetit,
zëri
ëmbëlsisht do të zbresë mbi të përulurit.
Nuk mund të llogarisësh gjithçka!
Më në fund,
që në behar
të shndërrojë dimrat,
dhe ujinmund të shndërrojë, në verë,
nën leshin
e barkut tim
rreh
një shuk i jashtëzakonshëm.
Rreh djathtas dhe, djathtas dasma.
Nga një zhytje majtas dhe, dridhen mirazhet.
Kë të shtrish ende
për të dashuruar?
Kush dergjet
i dehur,
travestit nate?
Një lavanderi.
Rrobalarëset.
Shumë dhe, bën lagështirë.
Të argëtohesh, mbase, me flluska sapuni?
Shikoni,
zhduket proshuta shumëkëmbëshe!
Cilat janë?
Bijat e qiellit dhe zbardhëllimit?
Dyqan buke.
Bukëshitësi.
Ka pjekur paninet.
Ç’është bukëpjekësi?
Një zero i pluhurosur me miell.
Dhe papritur
para panineve
përkulen doreza violinash.
Ajo bie.
Çdo gjë është dashuruar me të.
Këpucaria.
Këpucari.
Një horr dhe një lypës.
Mbi çizme
Na duhen
disa me syprina,
hedh një shikim:
dhe në harpa treten këmbalet.
Ka kurorën.
Është një princ.
I gëzuar e i shkathët.
Jam unë
që kam ngritur
zemrën si një flamur.
Mrekulli e padëgjuar e shekullit njëzet!
Dhe pelegrinët kanë lënë varrin e Zotit.
U shpopullua prej ortodoksëve Meka e lashtë.
Jeta e Majakovskit
Nga një hungërimë u trondit strofka e bankierëve, manjatëve
E dogjëve.*
Dolën
Mburojat
Me tingëllima ari.
«Nëse zemra është gjithçka,
atëherë përse,
përse, pra
të kam mbledhur, o e shtrenjti parà ?
Dhe si guxojnë të këndojnë?
Kush ua jep të drejtën?
Kush u ka dhënë urdhër ditëve
Të shkëlqejnë si në korrik?
* Dukët e Republikës së Venedikut
Pengoni qiellin me tela
Rrethoni tokën e rrugës!
U mburr:
“Duart ?!”
Armëve, pra!
Ke përkëdhelur ditët e verës?
Atëherë do të jesh
gjithçka! –
shpues si një iriq
Poshtërojeni gjuhën
Me thashetheme!»
I përzënë nga vatha
tërheq zgjedhën e përditshme.
Dhe kalëron
mbi tru
«ligji»,
mbi zemër një zinxhir,
« feja».
Gjysma e jetës ka kaluar, tani nuk do të shpëtosh.
Një roje me mijëra e mijëra sy,
Llamba, llamba, llamba...
Jam i burgosur.
Dhe s’kam si të shlyej veten!
Më magjepsi toka e mallkuar.
Të gjitha do t’i paguaja me dashurinë time,
Dhe oqeanin e saj, në shtëpitë me gardhe!
Thërras...
Dëgjo, më në fund!
Tringëllijnë çelësat!
Ngërdheshje e gardianit.
Hedh
Nga maja e një rrezeje
Një copëz të prishur mishi.
Midis nënqeshjes
«aha!»
Zvarritem në kllapinë e ethes.
Më oshtin,
lidhur këmbët me zinxhirë
gjylja e botës.
Ari ka lidhur sytë
me çelës.
Kush do ta shoqërojë të verbrin?
Unë
jam i burgosur
për gjithmonë
në tregimin absurd!
Ul dengun
E shtirjeve krenare!
Revoltë
e muzave
të vasalit të dënuar.
Ju që besoni në pallonjtë
- trillime të Brehmit! –
ju që besoni në trëndafila
-gënjeshtra botanistësh dembelë-
përshkrimin tim
të pagabueshëm të tokës
ktheni nga gjini në tjetrën.
Duke u shkëputur nga meridianët,
harqe të atlasit,
shkumëzon
arganoja prej floriri kumbon
nga frangat,
nga dollarët,
nga rublat,
nga koronat,
nga markat,
nga jenët.
Mbyten gjenet, pulat, kuajt, violinat.
Mbyten elefantët,
Mbyten vogëlimat
Në grykët,
në flegrat,
në veshë një tingull:
«Ndihmë!
Nuk ka vend për ankimin e paarritshëm.
Por në mes,
i rrethuar nga një hendek i paturbulluar
është ishulli i paprekur i një qilimi plot lule.
Këtu
jeton
Sovrani i gjithçkaje,
rivali im,
armiku im i pakapërcyeshëm.
Bizele shumë të brishta mbi pantallonat e tij të holla.
Kravata,
ngjyrë kapriçioze,
nga qafa e trashë
zbret mbi globin e barkut.
Vdesin përreth,
Por, si një trapano në qiell,
në nderim
të dinjitetit tënd,
Lartësi:
Br-a-v-o!
Rroftë!
Banzai!
Urra !
Hok!
Hip, hip!
Rroftë!
Osana !
E qortojnë për bubullimat, forcën
e profetëve!
Budallenj !
Është ai
Që lexon Loken*
I pëlqehet.
Nga e qeshura
mbi bark
kumbojnë,
vetëtijnë zinxhirë të gjatë varësesh.
Të heshtur qëndrojnë para veprës së helenit.
Mendojmë:
«Kush vallë,
ku,
kur?»
Por këtë
e ai
i kishte përgatitur
Fidias së ndjerë:
«Dua
Gra të mrekullueshme prej mermeri».
Ora katër,
Pretekst i shkëlqyer:
«Skllevër,
Dua të drekoj përsëri!».
Dhe Zoti,
kuzhinieri i tij ekspert,
me argjil
plazmon mishin e fazanit.
Shtrihet,
Pasi ka përkëdhelur një femër.
«A do ti,
Masivin më të çmuar të yjeve?».
Dhe ja
për atë
një legjioni Galikenjsh
zvarritet midis yjeve në sytë e teleskopëve.
Revolucionet tronditin palcën e mbretërive,
kopeja njerëzore ndryshon barinjtë,
Por asnjë revoltë s’të prek
ty,
sovranin e zemrave, i pakurorëzuar.
Pasionet e Majakovskit
Dëgjoni?
I dëgjoni hingëllimat e kuajve?
Dëgjoni ?
I dëgjoni ulërimat e automobilave?
* shkrimtar popullor atëherë në Rusi
Ikin,
Janë qytetarët që ikin
Për t’u larë në bollëkun e tij.
Një vërshim njerëzish.
të turbulluar dhe të varfër.
Kapem pas frenave.
Kapem
pas kindave të fundeve.
Përse këto?
Ti?
Atje, pra, u drejtove?
Në fanatizëm fillove të gënjesh!
Si një fanar i kuq në një shtëpi publike,
Është i përgjakur
syri i injektuar.
Përse ti?
Ndal !
Unë njoh një gëzim më të ëmbël!
Me krenari kërcënon pyllin e qerpikëve.
Ndal!
U largua tashmë...
Dhe atje, mbi kokat duke u ngritur, Ai.
Kafka shkëlqen,
ndonëse fshehur mes këmbëve,
tullace,
dhe gjithçkaje i jep shkëlqim,
vetëm
në falangën e fundit
të gishtit të unazës,
nën brilant
tre
qime ngriheshin përpjetë.
Shoh: është afër.
Përkulet mbi dorë.
Buzët mbi qime
Mërmërisin diçka:
«Flautin» thërrasin një,
«Re e vogël» e dyta,
i treti me shkëlqim të panjohur
të një emri,
tani për tani të krijuar prej meje.
Ngjitja e Majakovskit
Unë jam poeti. U mësoni fëmijëve: « Dielli ngrihet mbi
barin e stepave ». Nga krevati i dashurisë, prapa flokëve të Tij,
koka e së dashurës.
Me sytë ka flakur një shigjetë.
Largo buzëqeshjen e tënde!
Por zemra kërkon një të shtënë,
Dhe gryka ëndërron një brisk rroje.
I shqyer në një delir mbi demonin
rrite trishtimi im,
vjen pas meje,
më josh drejt ujit,
më çon mbi strehën e një çatie.
Dëborë përreth.
Një depozitë dëborërash.
Do të shtillen e do të vdesin.
Dhe bie
përsëri !-
Mbi akull
Smeraldi i akullt.
Shpirti dridhet.
Është në mes të akujve,
Dhe nuk mund të dalë!
Kështu do të shkoj
i mrekulluar
gjatë bregut të Nevës.
Lëviz
Dhe, përsëri jam aty.
Sulem
dhe përsëri më kot.
Më ngrihet para syve një shtëpi.
Prapa akullit të dritares
ka zbardhëlluar
barkmadh
agimi.
Atje lart!
Maçoku mjaullinte.
Tymosej duke u djegur
qiriri.
Unë i bie ziles.
Farmacistë!
Farmacistë!
Varur mbi bastunin e këmbëve.
U rritën,
u koklavitën mendimet,
briri
dreri.
Duke laturisur me të qara
dyshemenë,
u shtriva për të kërkuar
parajsën time të humbur.
Farmacist!
Farmacist!
Ku
mund
ta lodhë zemra
deri në fund trishtimin?
Në fushat e qiellit të pakufishëm,
në delirin e Saharës,
në zhegun e çmendur të shkretëtirave,
ka mbase një strehim për xhelozët?
Pas faqeve të flakonëve
ka shumë mistere.
Ti njeh drejtësitë më të larta.
Farmacist,
Bëj
që shpirtin
unë të mund ta çoj
pa dhimbje
në hapësirë.
Shtrin dorën.
Një kafkë.
« Helm »
Një kockë e kryqëzuar mbi një tjetër kockë.
Kujt ia jep?
Jam i pavdekshëm unë,
Mysafiri yt i jashtëzakonshëm.
Sytë e verbër,
zëri memec
dhe arsyeja i ka mbyllur portën,
atëherë ç’gjë
-ende-
Kam gjetur në veten time,
Për t’u sfilitur nga helmi?
Një supozim i turbullt u shfaq te budallai.
Punëkotë në dritare.
Ngrihen flokët përpjetë.
Dhe unë për një çast
rreth banakut fluturoj lehtë.
Tavani u hap vetë.
Klithma.
Potere.
«Varet mbi shtëpi!»
Mbi shtëpi rri pezull.
Kisha në muzg.
Kryqi është një bisht qiriu.
Përpara!
Majat e pyllit.
Më krrokatin korbat.
Përpara!
Studentë !
Është një çmenduri
gjithçka që dimë dhe studiojmë!
Fizikë, kimi, astronomi: absurditet!.
Kam pasur dëshirë,
dhe fluturoj tani
mbi retë.
Kudo mund të shkoj!
Tundu baltë e baladave poetike.
Këndoni tani,
Këndo tani demonin e ri
me xhaketë amerikane
dhe me këpucë të lustruara të verdha.
Majakovski në qiell
Ndal !
Shkarkoj mbi një re
barrën
e gjërave
dhe të trupit të lodhur.
Vende magjepsëse, ku deri tani s’kisha qenë kurrë.
Shikoj përreth.
Po kjo na qenka vallë,
kjo sipërfaqe e lëpirë
qielli aq i hyjnizuar ?
Vëzhgojmë, vëzhgojmë !
Një shkreptimë,
një flakërim,
një vetëtimë
Dhe
ndihet të frushkullojë:
një re
ose figura jo materiale
kanë rrëshqitur dal dalëngadalë.
«Nëse një bukuroshe të betohet për dashuri...»
Këtu,
Mbi shkëmbin qiellor,
të dëgjojmë muzikën e Verdit?
Në një re ka një vrimë.
Shikoj:
Engjëjt këndojnë.
Madhërisht jetojnë engjëjt.
Madhërisht.
Njëri shfaqet
Dhe fisnikërisht
Thyen qetësinë e përgjumur:
« E, pra,
Vladimir Vladimiroviç,
Ju pëlqen humnera?»
Dhe unë iu përgjigjem me të njëjtën
Kortezi:
«Humnera është magjepsëse.
Humnera është një ekstazë!»
U xhindosa së pari:
Nuk ke
As edhe një skutë,
As çajin
As gazetat për çajin.
Pastaj, dalë nga dalë u mësova me mënyrën e jetës së qiejve.
Dilja me të tjerët për të parë me kujdes
a kishte ardhur dikush.
«Ah edhe ju!».
E përqafova me gëzim.
«Mirëdita, Vladimir Vladimioviç!»
«Mirëdita, Abram Vasilieviç!
E si përfunduat ?
Jo keq?
U rregulluat?»
Ç’shaka të këndshme, apo jo?
Më pëlqeu.
Fillova të qëndroj përpara hyrjes.
Dhe nëse paraqiteshin
Disa të njohur,
I shoqëroja,
Duke iu treguar atyre skenën e konstelacioneve
Skenat madhështore të botëve.
Stacioni qendror i gjithë fenomeneve,
Lëmsh kushinetash, levash, dorezash.
Këtu,
Dhe botët e ngadalësojnë
Dembelësit vrapojnë;
atje,
dhe vërtiten më lehtë, më ashpër.
«Rrotulloni-luten- më fortë,
Kështu që bota të mbetet shkretëtirë.
Për çfarë kanë nevojë?
Të vaditin fushat me gjak?»
Unë qesh me këtë lloj pasioni.
«Luaj bufonin me ta!
Le ta përmbytin pra,
s’më intereson!»
Depo qendrore e çdo tipi rrezesh.
Ku hidhen yjet e konsumuar.
Një skicë e vjetër,
S’dihet nga kush,
Skica e parë e dështuar e një balene.
Seriozitet.
Ka shumë për të bërë.
Kush riparon retë,
Kush rregullon ngrohtësinë e sobës së diellit.
Gjithçka është tmerrësisht epastër,
e qetë,
e rregullt.
Askush nuk ju shtyn.
Veç kësaj, nuk ka shkak.
Më parë shanë.
«Bredh pa bërë asgjë!»
Unë punoj për zemrën,
Po ku është zemra e atij që nuk ka trup?!
U propozova atyre:
«Nëse doni,
Mbi një re
Shtrihem me trup
Dhe nis
Të kundroj gjithçka»
«Jo, - thonë – nuk na pëlqen!»
«Mirë, nëse s’ju pëlqen, s’ka rëndësi. Detyra ime është të propozoj».
Farkëtarët e kohës
fryjnë kacekët,
dhe një vit
i ri
është gati tashmë.
Këtu
bie me rropamë,
shembja e tmerrshme e viteve.
Nuk bëj llogarinë e javëve.
Ne,
të ruajtur në kornizat e kohës,
dashurinë nuk e ndajmë në ditë,
dhe nuk i këmbejmë emrat e dashur.
U qetësova.
Mbi zallishte, nën rrezet e hënës
shtrihesha pa lëvizur,
duke lodhur me ëndrra fermentimin.
Më dukej se isha
në një plazh të jugut,
por ende më i mpitë,
mbi mua,
me butësi të thellë,
rrotulloheshin detet e përjetësisë.
Rikthimi i Majakovskit
1, 2, 4, 8, 16, mijë, miliona.
Çohu,
Mjaft!
Sytë në diell!
Deri kur do të rrish i strukur, memec ?
Shfryj përgjumësh:
« Për çfarë bërtasin vallë?
Kush guxon të zhurmojë në mua si një zemër?»
Mëngjes,
mbrëmje, mbase.
E njëllojtë është drita bardhoshe e qiellit.
Sa shekuj
kanë ikur,
dhe sa ditë ju thërrmuan mbi largësinë...
Mendoj rrugët e qumështit:
«Nuk është shpërndarë pra mjekra ime e thinjur?»
Yjet bien.
Filloj të kthej sytë.
Shikoj,
atje poshtë,
tokën e shpejtë !
Në zemër u zgjuan zilira të harruara,
dhe truri
dembel
konstruktoi një fantazi.
Tani
mbi tokë,
gjithçka duhet të jetë e re.
Kundërmime pranverore janë përhapur mbi fshatra.
Çdo qytet, mbase, është ndriçuar.
Këndon një familje me njerëz të gëzuar dhe gjithë ngjyra.
Nostalgji,
Më e mprehtë, përherë më e mprehtë.
Madhërisht ngrihet një re,
më larg ndizet një re
përherë më duket se shoh
afërsinë
e një pamjeje tokësore.
Jam shtrirë,
dhe kërkoj
midis pikave të tjera
tokën.
Ja ajo!
Kam depërtuar.
Dalloj detet
Dhe malet në klithmën e shqiponjës...
Përbri babai im.
Po ai.
Por më i rëndë nga veshët,
dhe pak e ngrënë
në bërryl
uniforma e rojës së pyllit.
Më xhindos.
I ka sytë
të ngulur në tokë.
Cili mendim është i qartë për plakun e mjerë ?
Thotë zëulët:
«Në Kaukaz,
Mbase, është pranverë».
Një kope pa trup
që trishtimi
shkon duke e ndjekur!
Shpërthen zemërimi i rrugaçëve.
Baba,
mërzitem!
Mërzitem, baba!
Me qiellin joshni poetët budallenj,
Ju jeni dekoruar,
me medalje yjesh!
Diell!
Përse grafullon në një mantel ?
E pandeh veten një kardinal?
Pushoni së thithuri rrezet në letargji.
Pasomëni !
S’ka gjë nëse jeni pa këmbë:
Pse do të donit t’i bënit pis?!
As edhe pa galloshe nuk ka nevojë në baltën tokësore.
Yje!
Pushoni
së thururi
kurorën e martirit
për tokën!
Një shkreptimë rozë.
Kush është atje
që me krahë
drejt tokës shkëlqen?
Agimi ?
Ndal!
Jemi ende në rrugë.
Tani do të shtrihem në një ylber,
Tani si një kometë do ta gjarpëroj bishtin.
Pse kam nisur të luaj me harkun?
Në fshirësen çfarë gabimi fsheh unë?
U tregoj
botëve
shifrat
e një shpejtësie të pabesueshme.
Shpirti,
prej kohës pa strehë,
është i mbushur me mendime
për ditë të largëta.
Shoh
Dromcat e hemisferave tokësore:
Atje shtrihen qytetet.
Zëra të veçantë dallon veshi.
Në njëqind lëvizje.
«Mirëdita, plakush!»
Rrëshqet mbi asfalt.
Ndalet.
I çudit forca e udhëtarit të qiejve
që ata s’e kanë.
Zëra:
«Shikoni,
Duhet të jetë ngjyruesi
nga çatia.
Shumë urime!
Një punë shumë e rëndë».
Përsëri
turma
është në mëshirë të faktit,
dhe e rrokullis me bujë ditën e vet
por ka, vallë
një fyt
që gumëzhin më fort
-më fort se qyteti-
brenda gumëzhimës së tij?
Kush do të kapë gulçin shpërthyes të rrugëve!
Kush do të mund t’i zgjidhë galeritë e tunelit!
Kush do t’i ndalë,
ndërsa në ajër
çajnë me avionë blozën e ferrit!
Nëpër pjerrësinë e ekuatorit
Nga Çikago
Nëpërmjet Tambovit
Rrokullisen rublat,
Duke shtrirë qafën,
Vrapojnë të gjithë, lakmues
Duke goditur me trup
Male,
Dete,
Kalldrëme.
I drejton i njëjti
Tullac i padukshëm,
I pari mjeshtër balloje të poteres tokësore.
Herë ka pamjen e një ideje,
herë është i ngjashëm me djallin,
herë shkëlqen si Zoti duke u venitur brenda një reje.
Heshtni, filozofë!
Unë e di mirë
nuk diskutohet-
përse atyre u kanë dhuruar burimin e jetës.
Për të grisur,
Për të zhubravitur
Ditët e fletëve të kalendarit.
Të më vij keq për to ?
A u vjen keq për mua atyre?
Kanë zhvatur rrugët,
Kopshtet,
Periferitë !
Jam një antikuar?
Provojeni!
Blej një thikë.
Dhe është e ëmbël të ndjej
Që tashmë jam
Afër hakmarrjes, ziej.
Ku shkoj,
Pse?
Nëpër të njëqindtën rrugë
përpëlitem,
Si një zgjua
gumëzhitës njerëzor.
Sytë përshkojnë
hojëzat e dritareve,
dhe ndëshkim,
dhe largësi,
dhe turp ka për ta në korrik.
Vitrina dhe dritare shuan
qyteti.
Jam i lodhur dhe i trishtë.
Dhe vetëm
Kasapi i përgjakur perëndim
u çan barkun kufomave të reve.
Shkoj duke bredhur kot.
Një urë përralle.
E kaloj.
Dhe, me trazim të tmerrshëm, qëndroj për të parë.
U ndala, e mbaj mend.
Ishte ky shkëlqim.
Dhe kjo
atëherë
quhej Neva.
Ishte këtu qyteti.
Një qytet absurd,
ndërtuar në një pyll oxhakësh.
Në këtë qytet të njëjtë
shpejt
do të fillojnë netët,
qelqore
bardhoshe.
Për korrikun është fundi.
Sapo ngrohet, bën dritë.
Nxirret nga deliri me një pëshpëritje zhbiruese.
Aty shihet kryqi i një ambulance,
aty ndihet një e shtënë.
Do të heshti,
përsëri, pastaj.
E di
Që një si unë
Nuk mund
të nxehet gjatë,
sigurisht,
e megjithatë është kafshë
kur nuk janë mijëra llamba,
por fytyra njeriu.
Ka qenë vallë një tik i tillë?
Shoh që mbi shtëpi
në rrezik të pjerrësisë
shkon me rrezet
grumbull i mbledh.
Zgjatem
por në mjegull ike,
nën hundë.
Dhe jam këtu përsëri
i heshtur, i gozhduar.
Është ndarë turma e dembelëve të mesnatës,
gati ndjej erën e lëkurës,
gati frymëmarrjen,
gati zërin,
dhe më duket një fantazmë
e rilindur papritmas.
U vërsul,
duke u shkëputur nga ajri.
Ishte pak për të
Të ishte vetëm!
U shkri në procesion.
Zemrën e rilindur shtyu rëndshim.
Përsëri torturat tokësore më njohin.
Rroftë
përsëri -
Marrëzia ime!
Në të njëjtën mënyrë llambat ishin mbërthyer.
Në mes të rrugës.
Të njëjta shtëpitë.
Në të njëjtën mënyrë,
Në kamaren
Do skalitur
Një kokë kali.
«Kalimtar,
A është kjo nga «Zhukovskij?»
Shiko,
si një fëmijë sheh një skelet;
ç’sy!
Turret përpara.
Ka qenë «Majakovskij» mijëra vjet:
ai qëlloi veten këtu, mbi portën e së dashurës».
Kush qëlloi veten,
unë?
Do të shajnë shumë !
Krijo, o zemër, një gëzim të shkëlqyer!
Fluturoj
në dritare.
Një zakon i qiejve.
Lart.
Përherë më lart,
një kat mbi tjetrin.
Ishte maskuar.
Shikoj prapa mëndafshit:
Krejt njësoj,
e njëjta dhomë gjumi.
Ka kaluar nëpërmjet mijëra viteve
dhe është e re.
Shtrihesh,
Duke i kaltëruar flokët me hënë.
Një minutë...
Dhe ajo që kishte qenë hënë,
Zbuloi tullën e vet lakuriqe.
E gjeta!
Tani le të flenë.
Dorë,
shtrëngo tehun e thikës.
Depërtoj tinëz,
vëzhgoj,
dhe – përsëri -
diskutoj
dhe kthehem prapa
te dashuria dhe mëshira.
Mirëdita!
U ndez drita.
Dy sy të zgurdulluar.
«Kush jeni?»
«Jam Nikollajevi,
Inxhinier.
Kjo është shtëpia ime.
Po ju kush jeni?
Pse e bezdisni gruaja time?».
Dhoma e një tjetri.
drithëronte mëngjesi.
Me një dridhje në cepat e buzës,
gruaja e një tjetri
gjysmë lakuriqe.
Iki.
Hije e grisur,
e kreshpëruar,
vigane,
vrapoj gjatë murit,
të përmbytur nga hëna.
Qiraxhinjtë ia mbathin jashtë,
Duke kryqëzuar kindat e veshjeve,
Buças mbi një plloçë.
Me të shtyra përzë portierin në një qoshe.
«Dhe nga dyzetedyshi
Ku ka përfunduar ?»
«Është një legjendë:
Rendi drejt tij
Nga dritarja.
Kështu u shtrinë,
Trup me trup»
Ku do të shkosh tani?
Ku shikojnë
Sytë.
Në fusha?
Ashtu qoftë në fusha!
Trala-la,zin-za,
tra-la-la-la-la-la-là.
Hidh një rreze në qafë si një lak!
Do të pleksen në zhegun e verës!
Kumbojnë mbi mua
prangat,
dashuritë e një mileniumi...
Do të vdesë gjithçka.
Gjithçka do të zhduket.
Dhe rrezja e fundit,
që lëviz jetën,
mbi errësirë planetësh,
do të digjet nga diejt e fundit.
Por vetëm dhimbja ime
është më torturuese:
rri në këmbë,
i mbështjellë nga zjarri,
mbi turrën e druve që s’digjet
të një dashurie të pamundur.
I fundit
Hapësirë,
Por pa strehë
mblidhi
përsëri në prehrin tënd!
Cilin qiell tani?
Cilin yll?
Me mijëra kisha
poshtë meje
tërhiqte
dhe tërheq bota:
« U prehtë në paqe!»
Shkruar, në 1916 -1917
Botuar në 1918
Perktheu: Faslli Haliti
No comments:
Post a Comment