Adem Zaplluzha- ISHTE
KOHA E NJË PASHAI
Poemë Nga libri: ”Krakëllimat e natës”
Mes rreshtave të një poeme
Teatri i njohur antikë
I ka shtrirë krahët
Dhe zgërdheshet
Si macet e zgjebosura
Këtu nata këlthit
Jo nga vaji
Por nga krakëllima e një korbi
shpirt sterrë
Mbi ballin e rrudhosur të liqenit
Si pulëbardhat e egra
Fluturuan do zogj nate
Dhe kurrë më nuk u kthyen
T’i njomin sqepat
E kafshuara të fjalëve
2.
Pa përfunduar akti i parë
Në gjymtyrët e skenës së baladave
Filluan krakëllimat
Tani më të njohura
Të erës
Thanë se është fundi i mjegullave
Por njerëzit s’ndaleshin të mendojnë
Piskamat lindnin trishtime
Britmat piskama
Edhe më të tërbuara
Dallgët e liqenit
Nuk fjetën atë natë
S’i zuri gjumi as zogjtë e ujit
Te shkallët e një gjëme
Po përgatitej preja e një mali
Që nuk shembej me asgjë
Në basamakun e tretë
Në këmbë qëndronte
Një shkëmb prej mishi
I cili asnjëherë
Dhe askurrë nuk u gjunjëzua
3.
Nga murishtat e kalasë
Një siluetë
Mbase paska filluar
Me çelë si lulja e kripës
Një tragjedi të re
Në ballkonin e sipërm
Një fllad dilte
Nga xhepat e çallmave
Dhe frynte me një trishtim të paparë
Gishti tregues i mbretit antik
Drejtohet kah toka
Një jetë njeriu
Tani më rrëshqet në harresë
4.
Britmat me gjasa ende dëgjohen
Nëpër kthinat e kujtesës
Një luan i tërbuar nga era e gjakut
Shikon habitshëm
Se si ulërinë njerëzit
Jashtë mureve veç ka filluar
Të bie një shi imcak
Qanin edhe gjethet
Nuk pushonte as xhadeja
Diku pas maleve
Hungëronin deri në tërbim
Një derr i egër
Dhe një varr i hapur
5.
Pelerina e bardhë
Mbase ajo bardhësi dallohej
Shumë pak
Nga ngjyra e qershisë
Një hije e kuqërremtë
Fshihej si fantazma pas mureve
Në anën e kundërt të sarkofagut
Dallohej një kryq prej gjaku e mishi
Ngulur në shpirtin e tokës
Ose në kokën e një njeriu
Po kalben arkivolet
Një kryq
I gozhduar në zemrën e mjegullave
Qante si kërthi te korijet
Fatin e një tragjedie
Që asnjëherë nuk e luajtën
Aktorët e një kohe të leckosur
6.
Qeshnin edhe zambakët
Me fustanin e erës
Joni i lustronte këpucët për festë
Nga gjëma e shekullit
Dolën ca zëra
Që i përngjanin atyre të cirqeve
Teuta si kurrë më parë
E mprehte shpatën e dallgëve
Dhe aq bukur i dukej
Fustani i kaltër prej algave
Sa që ja merrte bukurin detit
7.
Peshqit nuk pushuan gjatë tërë natës
Edhe një tjetër valle lozej
Ajo e mortit
Në maja shpatash
Gurgullonte qeshja e Ali Pashait
E Janina
Askujt nuk i tregoi ëndrrën
E një bese të thyer
Ëndrrën
E një kali të egër
I cili vraponte drejtë skëterrës
Me dizgjin prej shevari
8.
Thonë se atë natë
Liqeni nuk vuri gjumë në sy
Tërë kohën gjëmoi
Për një trishtim që e prite
Dhe erdhi mëngjesi
Dy palë sy
Si dy liqene qanin
Fatin e një rrapi të prerë
Nuk dihej më
Se nga cila anë frynte liqenza
E pjelljes së tradhtisë
9.
Shumë ngadalë
Me hapa të plumbta
Kërcëllinin rrotat
E një araba mbushur me zhivë
Hijerëndë
Dhe me plotë madhështi
Dëgjohej uturima e peshkves
Mbi pluhurin e një xhadeje
Kalonte vdekja
Një gjysmë trupi
Si shpirti i sfinksit
Mbeti në Janinë
Kurse koka
Ah sa koka shqiptarësh
Thaheshin si këmishët e luftës
Në kamaren e turpit
10.
Kam dëgjuar
Ashtu thonë se e vetmja kokë
Që nuk qëndroi as një natë
Të plotë
Në atë kamare kokësh
Ishte ajo e shpirtit të Tepelenës
Ishte koka e një pashai
Që deshi të vdesë
Dhe të varroset
Vetëm në vegimin e përgjumur
11
Po të lindja edhe njëmijë herë
Nuk do të doja asnjë fat tjetër
Përpos të Ali pashait
Kokat përherë udhëtojnë dika
Por trupi
Mbetet si një mal
Që s’lëviz nga vendi
Le të jetë koka në Stamboll
Ose ku ta di unë se ku
Ama trupi
Dhe këpucët
Le të më varrosen në atdhe
Ky teatër antik
Nuk di a ishte dikur përrallë
Ose vetëm sot zgërdheshet
Me aktorët e panjohur
Kur dal nga poema
Ose hy në ëndrrën e saj
Dua që trupi dhe koka ime
Sërish
Dhe sërish të varrosen në atdhe
12.
Në flokët e shprishura
Të dallgëve
Hingëllonte një kalë i kuq
Liqenza frynte
Nga të gjitha anët e ndërgjegjes
Në teatrin e bejlegut
Një mjekër bardhë luante
Me tespihe prej kristali
Era frynte e frynte
Mbi lisat e sëmurë
Flinte ëndrra e një zgjebe
Atdheu lëngonte si kurrë më parë
Nga një sëmundje aziatike
Një kalorës i zi
I përngjante sterrës së verbët
Kudo sterrë në hapësirë
Dhe shpirtra
Në sytë e përlotura të nënave
Krakëllimat e
çafkave
Mbulonin qiellin
Që lëngonte me shekuj
13
Mbase pritëm kot
Ta lozim rolin në aktin e parë
Pa i njohur mirë si duhet rregullat
E një drejtshkrimi të çoroditur
E mashtruam atdheun
Ishin si duket disa ëndrra
Të shthurura
Nuk dihej kur është mëngjesi
Dhe ku të zinte mbrëmja
Sekrete fantazmash të vdekura
Fshiheshin nën arkivolet prej eshtrave
Ishte një natë e tmerrshme
Natë e thikave të gjata
Kur e rrjepën hënën
Sterra fshihej pas hithrave
Vetëm gjaku belbëzonte
Në një gjuhë krejtësisht të panjohur
Nga një minare e re
Ende dëgjohej gjëma e një kryqi
Dhe vaji i tërthortë
Në lotin e një gruaje të dhunuar
Njerëzit me gjasa luteshin kot
Zoti i tyre i verbër
Veç kishte filluar t’i harroj
Orakujt e dehur
Nga kënaqësitë e çasteve banale
Ose nuk kishin ekzistuar
Asnjëherë më parë
Hijet e atyre perëndive
Në këto fusha të shkelura
Prej patkonjve të ndryshkur
Kujt t’i luteshin në këto çaste
Fëmijët e erës së algave
Mbase kishin vdekur
Edhe zotat pagan
Asnjë faltore nuk bëzante
Një heshtje e trishtuar
Përzihej tinëzisht
Me gjakun e shprishur të frikës
14.
Zoti im
Nëse mund të të quaj kështu
Ku ishe dje
Dhe në cilën ëndërr ike sot
Ku po fshihesh
Të ishe Zot si duhet
U kishe dalë zot zogjve pa fole
O Zot i im
Si të mbështetem në forcën tënde
Kur as vetveten
Nuk je në gjendje ta mbrosh
Zoti im
Mal i çmendur pa rrënjë
Ku është arkivoli yt
Me lejo të flijohem për frikën tënde
Me lejo ta zhgozhdoj sfinën e dhembjes
Nga shtati i lisit
Zoti im
Mos je shurdhuar
Apo nuk je duke dëgjuar aspak
Gjëmën e njeriut të vogël
15.
Mali me lisa po digjet
O Zot i im
Këputi dizgjinët e frikës
Dhe eja të zgjohemi nga kjo zhgjëndërr
Një djep diku te rapsodit
Po qanë me shekuj
Nën mështeknën e djegur
Fshihen faqet e një libri të vjetër
Mali me lisa e rrënjë
Po digjet
Të kujt janë këto duar
Që po i përkundin gjethet
I kujt jeni Ju o Zot i im
Ku ishit dje
Dhe ku jeni sot
Që na lë kështu jetim
Të përgjërojnë drurët
Mollët nëpër kopshte s’kanë më gjethe
O Zoti im i madh
Të padurueshme qenkan këto ethe
16.
Një mik më pat thënë
Se jam një lis pagan
Tjetri nga mëngët i shkund
Të gjitha zotat e mi
Kurse unë
As nënë nuk kam
Të më vajtoj për së gjalli
Më kanë ikur zogjtë nga mendja
Asnjë fjalë e urtë
Nuk gjendet në fjalorin tim
Vetëm kolonadat e disa perëndive
U bëjnë hije përgjumjes së lisave
E lisat prehen si arkivolet
Te varret e bardha
Zoti im
Te ato varre
Ku janë varrosur nga dy veta
Kush po i fsheh hingëllimat e luftës
Këto daulle që s’pushojnë
Mbase lindën nga librat e vjetër
Ashtu siç lindi tradhtia
17.
Te çezma
Dëgjoheshin disa çjerrje zërash
Nuk di
Athua i përngjante njeriut
Ose njeriu
I përngjante lehjes
Në majat e thikave të ndryshkura
Nata ishte e gjatë
Prishtinë, 22. Qershor 2013
18
Mbi një dunë të vjetër
Qante dervishi i ri
Shandanët me qirinj prej eshtrave
Paskan mbetur
Pa drita fosforeshente
Nata disi i
kishte humbur
Orientimet e
ecjeve
Kalëronte mbi
një deve të lodhur
Me katër gunga
Gjethet e fishkura
Për herë të parë derdhën lot
Nëpër xhadenë e kalldrëmtë
Iknin kalorësit dështak
Një vaj i llahtarshëm
Dëgjohej edhe tejpërtejmes
Yjet në grevë urie
Sa pak ndriçojnë sonte
xixëllonjat
Udhën e qumështit në ikje
19.
Te fanari
ishin kyçur dritat
Asnjë anije
nuk u kthye mbrëmë
Vetëm
varkëtarët llamburitnin
Mbi llahtarinë
e një tragjedie
Te basamakët
Asnjëherë më
nuk çelën zymbylat
As zambakët e
Dukagjinit
Nuk ndjehen më
mirë
Nënat me
shamia të zeza
U përngjajnë
qyqeve
E qyqet nënave
Qajnë edhe
lisat e djegur
Qajnë gurët e
një atdheu të kafshuar
Një arabaxhi i
moshuar
Mbase ky njeri
nuk qanë
Asnjë pikë
loti që i përngjan peshkves
Nuk paska
mbetur
Në sytë e
sfilitur të erës
20
Nuk di se ku e mësuan njerëzit
Për fillimin
Nuk ishte në fillim
Një fillim i ri
Por përfundimi i një poeme
E cila lindi në malet e Këlcyrës
Ishte një histori e rastit
Shpirti rebel donte hakmarrje
Kurse një lumë
Nuk i përngjante më asnjë lumi
Derdhej duke gjarpëruar ledheve
Si gjarpri i sëmurë
Një hije e zezë
Me do krakëllime korbash
Mbase nuk donte të ndalej kaq afër
Synonte varrin e të gozhduarit
Me një vajë të padëgjuar
Qanin malet e stralltë të hënës
Meteorët këputeshin nga hapësira
Si kokrra molle pa gjethe
Netët aziatike
Nuk i ndalnin avazet e vjetra
Qante edhe një nënë pa burrë
Kush do ja mbylli arkivolin
E syrit të hapur
Këlcyra zgjohej si e çmendur
Nga një ankth i llahtarshëm
Netët më nuk kishin gjumë
Në ofshamën e lumit idhnak
Në dysh u ndanë
Tespihet
Prej një mallkimi të stralltë
21.
Më
duket se ndonjëherë
Nuk
kam lidhje me historinë
Sa
herë që desha
T’i
zgjoj baladat
Para
syve të gështenjtë të frikës
Çmalleshin me të kaluarën
Rapsodit
e të gjitha kohërave
Nuk
lash libër pa lexuar
Mbase
një histori e ngjashme
Po
përsëritet edhe kësaj here
Një
kërthi i dehidruar
Ka
gjasa
Të
mbijetoj përmbytjen e mjegullave
22.
Një hije fut e zezë
Mbante në dorën e djathtë
Një legen bakri
Era pëshpëriti si në ethe
Është koha e avdesit
Sfinksi i maleve
Shikonte me përbuzje
Dorën që dridhej mbi kokën e malit
Dridheshin
Edhe flluskat e lotit të pikëllimit
Lartë në qiell
Disa yje endacak
Shikonin si në teatrin antik
Mjekrën e bardhë të Këlcyrës
Liqenza edhe kësaj herë
Nuk e njohu frikën
Shikonte lotin e legenit
Se si përtypej nga tmerri
Te plepat e liqenit befasisht
Pushuan krakëllimat
Asnjë zë çafke
Nuk i pëshpëriti fjalët e ringjalljes
23.
Si nga një lashtësi e tejdukshme
Luani u ngrit në dy këmbët e pasme
U ngritën edhe lisat
Rrapi plak
Përmallshëm lotoi si era
Në ahurin
Përballë shelgjeve të pikëlluara
Hingëllonte vetëm gjoku i Lekës
Hingëlloi edhe nata e fundit
E syve të kaltër
No comments:
Post a Comment