NJË MBRËMJE BRILANTE

Tregim

Leon Z. Lekaj

Atë pasdreke qershori, kur autobuzi i linjës udhëtonte drejt qendrës, Roland Kalaja do t’i kishte mbyllur sytë, ashtu siç bënte rëndom, në pritje të stacionit të tij, por befas shqisat e të parit i kumtuan me shpejtësinë e vetëtimës një të papritur. Ndjeu një pështjellim brenda gjoksit, i cili iu shdërrua në ankth gjatë kohës kur pamja doli prej kuadratit të qelqtë. U ngrit me vërtik. Dhe që të vërtetonte se ajo që kishte parë nuk qe pjellë e fantazisë së tij të përgjumur, zgjati kokën dhe nguli vështrimin mbi fytyrën e vajzës. O Zot, tha me vete, është ajo. E shkuara iu shfaq e përpiktë deri në mundim. Ditët e gjata të pritjeve kur Silva, dilte nga gjimnazi gjithmonë e shoqëruar prej dy shoqeve, veshja e tij plot gusto, fjalët e zgjedhura dhe gjithçka që kishte ndodhur në ato vite, kur ai nuk mund të imagjinonte kuptimin e fjalës emigrant, nuk e lanë të qetë deri në çastin e britmës:
-Silva!
Tjetra u kthye. Në blunë e syve të saj dukej qartë që ai shqiptim emri qe krejt i papritur. Atij, nga lëvizja e ngadaltë e kokës, iu krijua ideja se ajo po gërmonte thellë kujtesës për të shquar atë zë të harruar.
-Landi, -tha më në fund.
Atë e preku në sedër shqiptimi përkëdhelës i emrit të tij. I zgjati dorën dhe në çast e kuptoi se diçka iu trazua brenda qenies.
-Oh Zot! -mundi të thoshte, -kanë kaluar kaq shumë vite.
Silva donte të thoshte diçka, por ai nuk e la.
-Eja! -foli ngutshëm i ngarkuar prej një ideje të befasishme, -nuk do të më thuash jo. Të paktën sonte.
Ajo u mblodh, si të donte të mbrohej nga diçka jo e mirë, pastaj bëlbëzoi me një zë krejt të ulët.
-Nuk mundem, duhet të më kuptosh …
Taksia që ndali përpara këmbëve të tyre nuk i dha shumë mundësi vajzës që të kundërshtonte. Ai i hapi derën e pasme dhe çastin e mëdyshjes së saj e theu zëri i ashpër i taksistit. Silva nuk kuptoi as edhe një fjalë të njeriut tjetër. Kur hyri brenda mjetit dëgjoi të shqiptohej një adresë dhe në çast taksia mori udhë.
-Ku shkojmë? -pyeti ajo.
-Të hamë një darkë bashkë, -iu përgjigj ai.
-Po unë…
-Të lutem Silva vetëm sonte. Mu bënë kaq vite tek ky vend dhe si i tillë kam të drejtë që t’i ofroj një darkë…
Këtu Roland Kalaja mbeti. Iu desh t’i pohonte vetes se Silva e kishte refuzuar gjithmonë. Edhe atëherë kur vishej me rroba të ardhura nga jashtë. Dhe në të gjitha përpjekjet ai kishte marrë vetëm një përgjigje; më lër të qetë, as që mendoj të tilla gjëra.
Pas atij refreni të tmershëm, ajo i kthente shpinën dhe largohej. Ai e ndiqte për pak kohë me sy të skuqur prej dhimbjes, dhe kur atë e përpinte qoshja e pallatit, hynte në klub. I pëlqente të pinte vetëm dhe të imagjinonte ngjyrën blu të syve të saj. Derisa erdhi ajo ditë kur ai e kishte parë me atë violinistin. Që prej atij çasti Roland Kalaja kishte reshtur përpjekjet, qe mbledhur si një kërmill i lënduar në vetminë e tij të mbytur mes avujsh alkooli dhe një vorbulle gati të padepërtueshme tymi që mbushte lokalet e qytetit të tij.
Pak kohë më vonë kishte filluar aventura e kufirit. Ikjen e vet Roland Kalaja e cilësonte gjithmonë si “arratisje prej syve blu”. I pafuqishëm për të përballuar sfidën që i kishte servirur njeriu, që në qytet njihej si krijesa me kutinë e zezë nën sqetull, ai kishte ikur nga sytë këmbët. Por, kur largësia mes tij dhe saj qe bërë një hon i vërtetë, konstatoi me keqardhje se malli kishte bërë të kundërtën. Malli i syve blu gati sa nuk po e çmendte…
-Sa kohë t’u bënë këtu? -e solli në vete zëri i saj.
-Shumë, -iu përgjegj ai.
-Afërsisht…
-Afërsisht, -përsëriti ai, -ç’të të them, për një gjë jam i sigurtë. Ndodhem këtu që prej kohës kur ngjyra blu e syve të dikujt u dashurua me ca tinguj violine.
Ajo heshti për një çast. Çasti qe i rëndë, me peshë të plumbtë. Ndihej vetëm zhurma e motorit të taksisë.
-Jemi ndarë prej kohësh, -tha ajo.
-Vërtetë?!
Ai u çudit edhe vetë me fjalën që tha. Duhej ta pushtonte një ngazëllim i brendshëm, këtë e kuptoi menjëherë, por toni ironik që Roland Kalaja kishte përdorur krejt pa dashur, ia preu të gjitha shpresat.
Taksia ndali pothuajse buzë detit. Qe akoma ditë, një ditë e qetë me një diell të kuq gati pranë vijës së horizontit. Diku në mesin e tij një anije e vetmuar të jepte përshtypjen se gati qe fundosur. Silva mund t’i dallonte vetëm pjesën e sipërme, që si një ndërtesë gjigante, qëndronte përmbi vijën që ndante ujin dhe ajrin. Iu afrua detit. Ndjeu pllaquritjen e dallgëve buzë shkëmbinjve të vegjël dhe shijoi tërë pamjen e mrekullueshme me një lloj kënaqësie të veçantë.
-Në të vërtetë e kisha lënë të takohesha me një shoqen time, -tha kur Rolandi qe afruar aq sa t’i ndjente frymëmarrjen, -sidoqoftë them se ia vlen.
Ktheu kokën. Rolandi pa sytë e saj pastaj detin. Atij iu desh të mendonte sakaq se Silva, me sinqeritetin e saj, kishte ndrequr pagdhëndësinë ironike të fjalës së tij. E pushtoi një gëzim i brendshëm.
-Eja, -i tha krejt miqësisht, -shkojmë tek ajo taverna atje. Shërbehen vetëm prodhime deti.
Silva u ndje e përkëdhelur. Iu duk vetja mbretëresha e muzgut. Muzgu vazhdonte të konturohej gjithkund. Në fillim dielli qe zhytur gati menjëherë tej vijës së horizontit, si të kishte hyrë në thellësitë e detit për të shijuar freskinë blu. Më pas sendet filluan të zbehnin dukjet e tyre, të mjegulloheshin në tisin e një ndriçimi të dyshimtë dhe ato më të largëtat u zhdukën krejt, sikur t’i kishte përpirë ndonjë përbindësh, pjellë e mbrëmjes që pritej. Ajo e pranoi ftesën menjëherë dhe për t’i kumtuar aprovimin e saj, filloi të vrapojë në drejtim të tavernës. Ai nuk pat forcën e vajzës. Gjithë atë javë kishte mundur të gjente punë. Kishte punuar me orë të zgjatura, që të mund të fitonte diçka dhe tani që ajo vraponte, i vinte inat me veten që ndjehej i lodhur.
Taverna qe gjysmë e mbushur. Ose atij ashtu i pëlqente të thoshte. Ndoshta për t’i dhënë kurajo vetes e për të pohuar në heshtje se kishte kohë që i përkiste pjesës së optimistëve. Ose ndoshta ngaqë qe mbrëmje dhe taverna premtonte të mbushej.
-Vjen shpesh këtu? -pyeti ajo me zërin e një fëmije të përkëdhelur.
-Sigurisht, -iu përgjigj ai, -ndryshe nuk do të zgjidhja këtë vend.
Ajo e hetoi për një çast dhe ai ndjeu t’i skuqeshin veshët. Për të shmangur vështrimin e saj zhbirues e drejtoi vajzën drejt një tavoline, që ndodhej buzë detit.
Silva nuk e fshihte faktin që ndjehej e kënaqur. Ca drita të gjelbërta që thyheshin brenda në det i dhanë idenë se dallgët e vogla me një ndriçim reflektues qenë fosforishente. Lëvizja e plogët e ujit i ngjante një ofshame përsëritëse, sa herë që stërkalat e vogla përplaseshin tek shkëmbinjtë e murrmë. Silva nuk kishte shijuar kurrë një panoramë kaq të paqtë.
Roland Kalaja priste me ankth dukjen e kamarierit. Qe mbërthyer në një ngërç të pakuptimtë pa e kuptuar as vetë se si. Fjalët i qenë strukur thellë brenda qenies, si t’i trembeshin asaj ngjyre blu, që sytë e saj reflektonin papushim. Po filozofonte me vete diçka rreth mallit, kur njeriu i tij aq i dëshiruar mbërriti me një pecetë në dorë. Kamarieri iku dhe erdhi me një tabake të qelqtë të mbushur plot e përplot dhe ai u çudit kur e kuptoi se e gjithë ajo kohë e papërcaktuar kishte mbetur gati e shurdhët. Silva kishte hypur në majën e një shkëmbi të vogël vetëm pak metra larg tij dhe hera-herës hidhte që andej ca shikime të vjedhura. Ai mbushi gotat e verës dhe në çast vajza u afrua.
-Gëzuar! -tha.
Ajo përcolli tingëllimën e qelqit me shikimin e saj zhbirues. Piu me delikatesë vetëm një pikë vere ndërkohë që ju desh të përjetonte boshatisjen e gotës së njeriut që e kishte ftuar të kalonin atë mbrëmje së bashku.
-Kaq shpejt? -bëri sikur u habit ajo.
-Është një zakon i vjetër, -tha duke mbushur përsëri gotën, -që prej kohës kur …
-…sytë blu u dashuruan me ca tinguj violine, -plotësoi ajo, -sidoqoftë vura re se nuk të bëri përshtypje pohimi im.
Tjetri vuri sërish gotën në buzë. E ndjente se biseda kishte filluar të çelej dhe iu gëzua këtij fakti.
-Më thuaj diçka për veten, -tha ajo.
Ai piu përsëri pak verë.
-Të të them diçka për veten? -përsëriti i përkëdhelur prej pyetjes së saj, -e çfarë?
-Po ja, -tha ajo, -më thuaj se si i kalon ditët, a je i kënaqur këtu, …pastaj, nuk e di…
Ai fillimisht e mbërtheu me një shikim gati të pacipë, i cili i kishte transformuar krejt befas pamjen e tij, pastaj foli:
-E çfarë të them? Të të them se të qenurit materialisht mirë më bën të ndjehem si një derr në llucë? Ç’vlerë do të kishte nëse do të pohoja se paraja është gjëja e fundit që më intereson? Shikoje këtë darkë. Nuk mungon asgjë. Është një mbrëmje e bukur. Dhe unë jam i lumtur. Por nuk janë karkalecat e detit ata që më lumturojnë. Ata janë qenie, shpirti i të cilëve duhet të ketë sosur në çastin e mbetjes së tyre në rrjetat e peshkatarëve të pashpirt. Ajo ç’ka më bën të ndjehem mirë është prania e këtyre syve. Gjithmonë kam menduar se vetëm sytë janë ata që mund të lumturojnë një shpirt.
Roland Kalaja mori sërish gotën në dorë. Pas gjithë atyre fjalëve të zgjedhura me kujdes dhe asaj ngjyre të gjelbërt që i kishte rënë mbi fytyrë, Silvës ju duk më tepër se një romantik i dashuruar. Pastaj mjedisi. Ai kombinim i shkëlqyer i natyrës me dorën njerëzore. Edhe pse thellë brenda qenies së saj nuk qe tërësisht dakort me ato ç’ka kishte dëgjuar, nuk e pa të udhës t’i kundërshtonte.
-Sa pak ndryshoni ju meshkujt, -tha pastaj, në vend të atyre që ishte duke menduar.
Roland Kalaja qe bërë tashmë një viktimë e dëshirës për të llomotitur:
-Paraja është një hiç. Njeriu ka plot mënyra që ta bëjë atë të vetën. Kurse një zemër, ah një zemër është tepër e vështirë ta fitosh. Nuk më thua ç’vlerë ka paraja kur një palë sy, me të cilët mbetesh i dashuruar përjetë, s’mund t’i mbërrish dot kurrë? Kur në vetminë e ditëve të mërzitshme ato janë i vetmi ngushëllim. Eh! -psherëtiu pastaj, -sidoqoftë sonte le të mos flasim për këtë. Me të thënë të drejtën nuk më ka pëlqyer kurrë rastësia. Nuk më ka pëlqyer që të shfytëzoj një trokitje të fatit. Më shumë do të doja t’i bindesha një vetëdijeje. Qoftë kjo edhe e ftohtë. Qoftë kjo edhe e hidhur.
Roland Kalasë ju duk vetja pak teatral. Madje u nis të thoshte diçka rreth asaj teme por mbërritja e kamarierit e detyroi të heshtë. Silva, që deri ato çaste e kishte dëgjuar me njerën dorë poshtë mjekrës, filloi të çonte përherë e më shpesh shikimin tek ora e saj.
-Shkoi vonë? -pyeti ai pa i lënë asaj kohë të flasë.
-Si të them, -tha ajo si e zënë në faj, -deri tani munda të rri pa u shqetësuar. Shoqen e mora në telefon, sigurisht që unë i thashë se me cilin po kaloj sonte darkën dhe m’u duk se ajo ma dha lejen pa ngurrimin më të vogël. Por deri këtu. Ka disa gjëra që…
Silva heshti me shikimin e ngulur diku në mesin e syve të tij. Ai ndjeu turbullimin t’i çonte peshë tërë qënien dhe nuk i pëlqeu aspak veprimi i pavetëdijshëm i dorës, që krejt instiktivisht, si të donte të mbrohej prej diçkaje jo të mirë, preku gotën.
-Mirë, -tha pastaj, -nuk do të të vonoj më.
Po afrohej mesnata, kur taksia ndali pothuajse tek i njëjti vend, tek i cili orë më parë Roland Kajasë ia kishte larguar dremitjen shfaqja e beftë e qenies së saj. U gjendën të dy përballë me njëri tjetrin mes asaj zhurme marramendase, që mbushte qendrën në atë orë të vonë të natës.
Ai nuk e kuptoi as vetë se si hoqi dorë prej mendimit për t’i kërkuar një takim të dytë. Në çastin e fundit e pa më të udhës që të priste reagimin e saj:
-Të të përcjell? -pyeti me zë të ndrojtur
-Nuk është nevoja, -tha ajo.
-Si të duash.
Dialogun e shkurtër e pasoi një heshtje gati e padurueshme.
-Nuk e fsheh dot, -tha ajo, -ishte me të vërtetë një mbrëmje shumë e bukur …madje nëse do të më duhet të përdor një fjalë më të saktë, do ta quaja brilante.
Pas atyre fjalëve Silva i zgjati dorën. Edhe ai ngriti të vetën. Pesha e gjymtyrës së tij iu duk e rëndë, e pazakontë. Në përqafim ndjeu prekjen e lehtë të gjoksit të saj dhe më parë se të rrënqethej prej asaj cikjeje u shkëpur me vrull. Bëri hapa të paarsyeshëm, pa e kthyer asnjëherë kokën mbrapa, vetëm e vetëm që largësia ndërmjet saj dhe tij të qe aq e mjaftueshme sa të mos i dëgjonte zërin. Nuk e dinte se ku po shkonte. As nuk e dinte se çfarë duhej të bënte. Për një gjë bindej pas çdo hapi; e kishte humbur Silvën përgjithmonë. U end ca kohë i brejtur prej një tundimi për t’iu kthyer klubit pastaj u nis për në shtëpi.
Tek pallati i tij mbërriti me autobusin e fundit. Banonte në katin përdhes të asaj ngrehine të vjetër prej gati tre vjetësh. Mbrëmja qe po aq e bukur sa më parë me një erë të lehtë dhe me një kupolë të shndritshme yjesh të panumërt. Vuri çelsin në bravën e derës së jashtme dhe në çastin që e shtyu atë dëgjoi pas shpine një zë:
-Ja tek na qenka zotëria.
U kthye përtueshëm me një veprim ku, më shumë se lodhja i pasqyrohej pakënaqësia që i kishte shkaktuar zëri i njohur i tjetrit.
Jo sonte, tha me vete Roland Kalaja.
Burri që kishte folur ndodhej tashmë përballë tij. Ai i qe afruar krejt pranë fytyrës, gati sa t’i cikte fytyrën me hundën e tij të madhe.
-Nesër, -u nxitua të thoshte Roland Kalaja.
-As edhe një orë më shumë, -tha burri, -nëqoftëse tani nuk do të më japësh paratë, ja ku po të them se sonte nuk do flesh më atje. U bënë tre muaj.
-Këtë javë kam punuar, më beso, sapo të marr lekët do ta paguaj qeranë. Të lutem jo sonte. Jam shumë i lodhur.
Tjetri as që deshti t’ia dinte.
Roland Kalaja futi dorën në xhep. Dëgjoi tringëllimën e ca të hollave, pastaj nxori që andej një kartmonedhë të vogël. I mblodhi të gjitha në grusht. Bëheshin pak. Aq pak sa tjetri që ndiqte me nervozizëm veprimet e tij ulëriti:
-Tani po kërkon edhe të tallesh.
Njeriu me të hollat në dorë pa nga burri me hundën e madhe pastaj me një veprim dëshpërues hodhi çelësat diku pranë këmbëve të tij. Pa i kthyer shpinën tha:
-Mirë, po largohem.
U dëgjua zvarritja e këmbëve nëpër natë. Në atë zvarritje burri me hundën e madhe ndjeu dëshpërimin e tjetrit. Befas i erdhi keq. U mat t’i thoshte diçka, por në largimin e ngadaltë ndjeu vendosmërinë e tij. Nuk lëvizi nga vendi. I ngurosur prej një një ndjenje të çuditshme priti që ai të humbte pas qoshes së pallatit tjetër.
Roland Kalaja bëri sërish hapa të paarsyeshëm drejt të panjohurës. Rruga qe gati e shkretë, me ca fytyra indiferente kalimtarësh të rrallë. Në intervale të çrregullta kohore ajo qetësi prishej prej zhurmës së motorave të vegjël, që në atë ditë të shtunë dukej se qenë të ngarkuar më shumë se zakonisht. Në çastin që kërkoi të linte rrugicën e vet e pati të pamundur që të mos binte në grackën e pronarit të shtëpisë. Gracka qe ngrehur në formën e një shikimi pritës, të cilit iu shtua edhe lëvizja e dorës. Sidoqoftë ftesa e tij për tu kthyer nuk e lëkundi aspak vendimin e Roland Kalasë. Njëherë solli nder mend rrethin e njohur të shokëve të tij, por pa e kuptuar as vetë se si hoqi dorë menjëherë. Iu duk tepër vonë për të menduar për ta.
E kuptoi që këmbët po e çonin drejt qendrës. Ajo pjesëz e vogël kohe, gjatë së cilës kishte shqiptuar emrin e saj, po e çonte pikërisht atje. Në subkoshiencën e tij të munduar gjatë ditës së ngarkuar me lodhje fizike, dhe pjesës tjetër, kur fati e kish vënë ballëpërballë me njeriun e ëndrrave të dikurshme, çeli një shpresë e kotë telepatie. Iu drejtua vendit me një ngulm të marrë, me bindjen absurde se do ta gjente atje. Kur ngulmi dhe bindja nuk i prodhuan gjë tjetër veç zhgënjimit, u ul në një stol. Nuk e kishte idenë e orës. Në krah një çift përqafoheshin vrullshëm dhe ai u ndje i bezdisur prej britmave të vajzës, e cila në intervale gati-gati koresponduese i shoqëronte ato me një pasthithmë epshi. U ngrit. Iu duk sikur atë natë nuk do t’i shpëtonte ndëshkimeve të fatit. E nesërmja, e cila nuk mund të quhej më kështu thjesht për arsyen se kishte kohë që ora i kishte kaluar kufinjtë e ditës së re, i dukej e largët. Sigurisht që të nesërmen do të bënte diçka. Dhe ajo diçka do ta largonte prej atij mankthi mbytës që aq keq i kishte shtërguar fytin. Pranoj, tha me vete, se nuk ka ngjyrë më të përshtatshme për ankthin sesa ajo e blusë. U shty më tej, pranë një ndërtese të madhe. Qe një hotel luksoz, ballkonet e të cilit llamburisnin prej ca neonëve me një ngjyrë jeshile. Stoli që zgjodhi ishte pak i veçuar. Vuri vesh. Nata dukej e çliruar prej pasthirrmave dhe britmave të epshit. Kanë shkuar nëpër shtëpitë e tyre, bëlbëzoi në heshtje Roland Kalaja dhe u shtri mbi stolin e drunjtë. E dinte që nata qe e ftohtë, por duke qenë se ishte i lodhur dhe mëngjesi qe gati në të ardhur pati besim se gjumi do ta mposhtte. Por kryeneçësitë e fatit të asaj dite nuk kishin të sosur. Dukej që fati kishte vendosur që të mos e linte të qetë as aty, në terrin e asaj lulishteje të braktisur.
Në fillim kujtoi se i bënë sytë. Në njërin prej ballkoneve iu shfaqën ca flokë të verdhë, të cilët merrnin nuancën e së blertës prej ngjyrës së neonëve. Fërkoi shqisat e shikimit me shpresën se iluzioni i qe shkaktuar prej asaj këpujeje të gjatë. Më kot. Ishte ajo. Ishte padyshim Silva. Atij iu duk se ajo qe e ndjekur prej dikujt, si në një prej atyre lodrave që bëjnë dy të dashuruar. Dhe nuk u gabua. Pas pak në ballkon u duk silueta e një tjetri. Kur të dyja hijet u shkrinë në një të vetme Roland Kalaja mbylli fort sytë, si të donte të ishte sa më larg asaj skene. Pastaj u shtri sërish. Dhe ndërsa përpiqej të flinte iu kujtua shprehja e saj përpara se të ndaheshin.
Ishte një mbrëmje brilante.